استفاده از مدل ریاضی غیر پارامتریک به منظور بهینه سازی میزان انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه ای در کشت گندم آبی

زمینه و هدف: امروزه مصرف بی­رویه انرژی در بخش کشاورزی علاوه بر افزایش قیمت تمام شده محصولات، باعث ایجاد آلودگی­های زیست­محیطی فروانی شده است.  هدف از تحقیق حاضر استفاده از روش غیرپارامتریک تحلیل پوششی داده­ها به منظور بررسی میزان کارایی انرژی و همچنین انتشار گازهای گلخانه­ای از مزارع گندم آبی دشت سیلاخور استان لرستان بود. روش بررسی: داده­ها از طریق تکمیل پرسش­نامه و مصاحبه حضوری با 150 کشاورز گندمکار این دشت به­دست آمد. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان مصرف انرژی در سطوح 1/0 تا 2 هکتار، 1/2 تا 5 هکتار و 5 هکتار به بالا به ترتیب 22134، 24128 و 25078 مگاژول بر هکتار بوده و نهاده بذر، کود و سموم مصرفی در هر سه سطح بیشترین میزان مصرف را به خود اختصاص می­دهد. نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده­ها نشان داد که کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس در سطح 5 هکتار به بالا به­ترتیب با مقادیر 88، 93 و94 درصد از مقادیر مشابه در سایر سطوح بیشتر است. نسبت انرژی صرفه­جویی شده در هرسه سطح به ترتیب برابر 83/6، 11/8 و 54/6 درصد محاسبه شد. نتیجه گیری: با به­کارگیری نتایج حاصل از این روش می­توان در سطوح فوق به­ترتیب حدود 1512، 1957 و 1640 مگاژول بر هکتار انرژی صرفه­جویی کرد. نتایج حاصل از بررسی گازهای گلخانه­ای در این کشت نشان داد که در سه سطح، نهاده سوخت دیزل بیشترین سهم در میزان آلاینده­های زیست محیطی را دارد. بهینه­سازی انرژی مصرفی در سطوح فوق در کل می­تواند 67/6516 کیلوگرم معادل گاز CO2 از میزان آلاینده­های حاصل از تولید این محصول را بکاهد.